Wat is de jaarrekening?
Voor veel ondernemers is het opstellen van een jaarrekening een jaarlijks terugkerende verplichting. Het is een moment waarop de financiële gezondheid van het bedrijf in kaart wordt gebracht, verplichtingen worden afgewikkeld en nieuwe inzichten ontstaan die leiden tot een beter begrip van de bedrijfsvoering. Toch roept de jaarrekening ook vaak vragen op: Wat moet er nu precies in staan? Welke regels zijn van toepassing? Hoe zit het met de deadlines? En hoe kom ik van een administratie vol bonnetjes en facturen tot een keurig en volledig einddocument?
Een jaarrekening is een financieel verslag dat een overzicht geeft van de financiële situatie van een onderneming over een bepaald boekjaar, meestal een kalenderjaar. Het doel van de jaarrekening is om de resultaten en de financiële positie van de onderneming zo transparant en accuraat mogelijk weer te geven, zodat zowel interne als externe belanghebbenden (aandeelhouders, investeerders, banken, leveranciers, de Belastingdienst en werknemers) een duidelijk beeld krijgen van de onderneming.
Wie is wel en niet verplicht om een jaarrekening op te stellen?
Niet elke organisatie is wettelijk verplicht om een jaarrekening op te stellen. Bijvoorbeeld eenmanszaken en vennootschappen onder firma (vof’s) hebben geen publicatieplicht, maar zijn veelal wel verplicht om een interne jaarrekening te maken ten behoeve van de Belastingdienst (voor de aangifte inkomstenbelasting en/of vennootschapsbelasting). Voor besloten vennootschappen (bv’s), naamloze vennootschappen (nv’s), coöperaties, onderlinge waarborgmaatschappijen en sommige stichtingen en verenigingen geldt dat zij een formele jaarrekening moeten opstellen en deze (afhankelijk van de grootte) moeten deponeren bij de Kamer van Koophandel.
Wat zijn de wettelijke vereisten van de jaarrekening?
In Nederland is de jaarrekening voor bepaalde rechtspersonen wettelijk verplicht volgens Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek (BW). De precieze regels voor de opstelling, controle en publicatie zijn verder uitgewerkt in titel 9 van Boek 2 BW en in de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (RJ). Daarnaast is de Kamer van Koophandel (KvK) de instantie waar deze ondernemingen hun jaarrekening moeten deponeren. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) houdt toezicht op ondernemingen die effecten (aandelen of obligaties) uitgeven op de gereguleerde markt. Voor die ondernemingen kunnen ook de International Financial Reporting Standards (IFRS) gelden.
De relevante artikelen in Boek 2 van Burgerlijk Wetboek beschrijven onder meer:
- Wie er verplicht is een jaarrekening op te stellen en te publiceren;
- Welke onderdelen de jaarrekening moet bevatten;
- Welke vrijstellingen er bestaan voor kleinere ondernemingen;
- Hoe de jaarrekening opgesteld en goedgekeurd moet worden; en
- Welke deadlines er gelden voor het opstellen en deponeren van de jaarrekening.
Wat zijn de richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (RJ) betreft de jaarrekening?
De RJ biedt nadere aanwijzingen voor het opstellen van de jaarrekening. Deze richtlijnen worden gebruikt door ondernemingen die volgens de Nederlandse wet- en regelgeving hun jaarrekening moeten opstellen, maar niet verplicht zijn om IFRS toe te passen. In de RJ staan allerlei praktische richtlijnen en voorbeelden over hoe je specifieke posten moet opnemen en toelichten, zoals materiële vaste activa, immateriële activa, voorraden, personeelsbeloningen, omzetverantwoording, enzovoort.
Wat zijn de International Financial Reporting Standards (IFRS)?
IFRS is een internationaal stelsel van boekhoudkundige richtlijnen, dat voorheen International Accounting Standards (IAS) werd genoemd. Binnen de Europese Unie is IFRS verplicht voor beursgenoteerde ondernemingen. Niet-beursgenoteerde ondernemingen kunnen kiezen voor IFRS, maar in veel gevallen volstaat de Nederlandse wetgeving (Titel 9 Boek 2 BW) met bijbehorende RJ.
Rol van de Kamer van Koophandel betreft de jaarrekening
De KvK is de instantie waar de jaarrekening moet worden gedeponeerd. Deponeren kan tegenwoordig meestal digitaal, onder andere via Standard Business Reporting (SBR). De KvK zorgt ervoor dat de ingediende jaarrekeningen beschikbaar zijn voor geïnteresseerde partijen. Zo kunnen potentiële investeerders, leveranciers of zakenrelaties de financiële situatie van een onderneming inzien, mits het gaat om ondernemingen met publicatieplicht. Eenmanszaken en vof’s zonder publicatieplicht hoeven dit dus niet te doen, al kunnen zij wel vrijwillig een jaarrekening opstellen voor eigen gebruik of voor het overtuigen van financiële instellingen.
Sancties en consequenties jaarrekeningverplichtingen
Bestuurders die hun jaarrekening niet tijdig of onjuist deponeren, kunnen te maken krijgen met boetes of bestuurlijke aansprakelijkheid. In het ergste geval, bijvoorbeeld bij een faillissement, kan een rechter concluderen dat onbehoorlijk bestuur heeft plaatsgevonden als de jaarrekeningverplichtingen structureel zijn verwaarloosd, wat kan leiden tot persoonlijke aansprakelijkstelling van de bestuurders.
Onderdelen van de jaarrekening
Hoewel de precieze inhoud van een jaarrekening kan variëren naargelang de omvang van de onderneming en de toepasselijke verslaggevingsstandaarden, bestaat een jaarrekening doorgaans uit de volgende hoofdonderdelen:
- Balans;
- Winst-en-verliesrekening (resultatenrekening);
- Toelichting;
- Overige gegevens (waaronder vaak de accountantsverklaring, indien van toepassing);
- Bestuursverslag (of directieverslag) – bij middelgrote en grote rechtspersonen verplicht.
Het samenstellen, beoordelen en controleren van de jaarrekening
De termen “samenstellen”, “beoordelen” en “controleren” van de jaarrekening worden in de praktijk vaak door elkaar gebruikt, maar betekenen wettelijk gezien iets anders en brengen verschillende verplichtingen en verantwoordelijkheden met zich mee. Het is belangrijk om als ondernemer te begrijpen welk type opdracht voor jouw onderneming vereist of gewenst is.
Samenstellingsopdracht (compilatieopdracht) jaarrekening
Bij een samenstellingsopdracht stelt de boekhouder de jaarrekening op aan de hand van de financiële administratie van de onderneming. De samensteller verzamelt de gegevens, zet deze om in een jaarrekening en voert elementaire controles uit om te controleren of er geen evidente afwijkingen of onlogische fouten zijn. Er wordt echter geen diepgaande audit gedaan; de samensteller geeft geen oordeel over de getrouwheid van de cijfers in de vorm van een controleverklaring. De uitkomst van een samenstellingsopdracht is doorgaans een “samenstellingsverklaring”.
Voor micro- en kleine ondernemingen is een samenstellingsopdracht doorgaans voldoende. Er is geen wettelijke verplichting tot een diepgaandere beoordeling of controle, tenzij de stakeholders (bijvoorbeeld een bank of aandeelhouders) daarop aandringen.
Beoordelingsopdracht (review) jaarrekening
Bij een beoordelingsopdracht worden meer controlewerkzaamheden uitgevoerd dan bij een samenstellingsopdracht, maar minder dan bij een controleopdracht. Er wordt gekeken naar plausibiliteit, voert risicoanalyses uit en doet een beperkte mate van detailcontroles. Vervolgens wordt een beoordelingsverklaring af gegeven, waarin wordt uitgesproken dat er geen aanwijzingen zijn dat de jaarrekening niet voldoet aan de vereisten. Het is dus een vorm van beperkte zekerheid.
Sommige ondernemingen kiezen voor een beoordelingsopdracht omdat hun aandeelhouders of financiers extra zekerheid willen, maar een volledige controle te duur en te ingrijpend vinden. Ook middelgrote ondernemingen zonder wettelijke controleplicht, maar met complexe financieringsstructuren, kunnen gebaat zijn bij een beoordeling.
Controleopdracht (audit) jaarrekening
Dit is de meest uitgebreide vorm van zekerheid. Er wordt een diepgaande controle van de jaarrekening uitgevoerd. Hierbij worden risico’s in kaart gebracht, processen en interne controlesystemen geanalyseerd en worden steekproeven genomen in de administratie. Niet alleen de cijfers worden beoordeeld, maar ook de waarderingsgrondslagen, de continuïteitsveronderstelling en de toelichtingen. Na afloop wordt een controleverklaring af gegeven, die kan variëren van een goedkeurende- tot een afkeurende verklaring, of in sommige gevallen een verklaring met beperking.
Grote ondernemingen zijn altijd controleplichtig. Middelgrote ondernemingen zijn in bepaalde gevallen ook controleplichtig, afhankelijk van de exacte overschrijding van de criteria en de rechtsvorm. In Nederland geldt dat als een onderneming twee opeenvolgende boekjaren, minimaal twee van de drie grenswaarden van middelgroot overschrijdt, zij controleplichtig kan zijn.
De controleverklaring biedt de hoogste mate van zekerheid aan belanghebbenden. Banken, investeerders en andere partijen kunnen daardoor meer vertrouwen hebben in de jaarrekening. Ook de Belastingdienst kent vaak extra waarde toe aan een gecontroleerde jaarrekening, hoewel dat niet automatisch betekent dat de Belastingdienst geen controles meer uitvoert.
Verschillende categorieën bedrijven verplichtingen jaarrekening
De Nederlandse wetgeving kent verschillende criteria betreft grootte voor ondernemingen, op basis waarvan wordt bepaald hoeveel informatie je precies in je jaarrekening moet opnemen en welke verplichtingen (zoals controle door een accountant) er gelden. De grootte van een onderneming wordt beoordeeld op basis van drie criteria:
- Balanstotaal
- Netto-omzet
- Aantal werknemers (fte)
Op basis van deze criteria worden rechtspersonen als micro, klein, middelgroot of groot ingedeeld:
- Micro-ondernemingen: de kleinste categorie, vaak start-ups en kleinere mkb-bedrijven
- Kleine ondernemingen: vaak grotere mkb-bedrijven, maar nog steeds relatief klein qua omvang en aantal werknemers.
- Middelgrote ondernemingen: mkb-bedrijven van aanzienlijke omvang, maar niet zo groot als beursgenoteerde of multinationale concerns.
- Grote ondernemingen: vallen onder de volledige verslaggevingsplicht en vaak ook onder controleplicht.
Micro-ondernemingen verplichtingen jaarrekening
Micro-ondernemingen mogen gebruikmaken van de meest verregaande vrijstellingen. Zo kunnen zij volstaan met een sterk verkorte balans en winst-en-verliesrekening. Ook zijn zij vrijgesteld van het bestuursverslag. Zij hoeven daarnaast vaak geen accountantsverklaring te overleggen. Het deponeren van de cijfers bij de KvK kan daardoor in een zeer beknopte vorm gebeuren.
Kleine ondernemingen verplichtingen jaarrekening
Kleine ondernemingen hebben nog steeds diverse vrijstellingen ten opzichte van middelgrote en grote ondernemingen. Zo hoeven zij bijvoorbeeld geen bestuursverslag te op te stellen en kunnen ze volstaan met een verkorte balans en winst-en-verliesrekening bij publicatie. Er is doorgaans geen verplichte accountantscontrole. Wel kan het zijn dat een controle door stakeholders (zoals een bank of investeerder) wordt geëist.
Middelgrote ondernemingen verplichtingen jaarrekening
Middelgrote ondernemingen moeten een uitgebreider jaarverslag maken. Zij zijn verplicht om een bestuursverslag op te stellen en in sommige gevallen is een accountantscontrole vereist. In de publicatieversie bij de KvK mogen zij nog wel sommige posten samenvatten, maar niet in dezelfde mate als kleine ondernemingen.
Grote ondernemingen verplichtingen jaarrekening
Grote ondernemingen zijn volledig controleplichtig en moeten een uitgebreide jaarrekening deponeren, inclusief uitgebreide toelichtingen. Zij moeten ook altijd een bestuursverslag opnemen. Vaak wordt een aparte accountantsverklaring toegevoegd, waarin de externe accountant bevestigt dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft.
Waarom is deze indeling zo belangrijk? Omdat de omvang van je onderneming in hoge mate bepaalt hoe complex (en duur) de verslaggevingsverplichtingen zijn. Voor kleine bedrijven is het bijvoorbeeld een opluchting dat ze niet door een accountant hoeven te worden gecontroleerd, aangezien dat flink in de kosten kan lopen.
AGA Boekhouders en uw jaarrekening
Het opstellen van een jaarrekening kan een tijdrovende en complexe aangelegenheid zijn, vooral voor ondernemers die al druk in de weer zijn met dagelijkse bedrijfsvoering, klantcontacten en strategische beslissingen. Je staat er echter niet alleen voor. AGA boekhouders kan je op meerdere manieren helpen om het traject van A tot Z soepel te laten verlopen, zonder dat je je zorgen hoeft te maken over de vele details en deadlines.
Het belang van een ervaren boekhouder
Hoewel een onderneming of particulier bepaalde zaken zelf kan regelen betreft boekhouding, belasting of een financiële administratie, is het inschakelen van een ervaren boekhouder wel zo verstandig. Een ervaren boekhouder:
- Expertise
Een ervaren boekhouder is volledig op de hoogte van de actuele fiscale regels en de meest recente wetgeving. - Voorkomen van fouten, boetes en naheffingen
Als je zelf iets fout invult, merk je dat soms pas als de Belastingdienst een boete, naheffingsaanslag of vraag stuurt. Een boekhouder voorkomt die fouten, boetes, naheffingsaanslagen of andere problemen. - Tijd en gemoedsrust
Voor veel mensen is een boekhouding, belasting of een financiële administratie stressvol en tijdrovend. Een boekhouder neemt dit werk uit handen. Een boekhouder werkt ook veel sneller. Bedrijven of particulieren kunnen dan doen waar zij goed in zijn om geld te verdienen. - Maximaal belastingvoordeel
Een ervaren boekhouder laat nooit belastingvoordelen liggen. Mensen die zelf hun belastingen of boekhouding regelen laten regelmatig belastingvoordelen liggen, simpelweg omdat een bepaald belastingvoordeel niet bij deze mensen bekend was. Een ervaren boekhouder kan vaak proactief advies geven over hoe je in de toekomst belasting kunt besparen. - Conflictoplossing met belastingdienst
Een boekhouder kan bemiddelen als er een conflict ontstaat met de Belastingdienst of er onduidelijkheden zijn of vragen van de Belastingdienst en dit moet worden toegelicht. - Professionele rapportage
Een professioneel ogend en goed onderbouwde boekhouding, belastingaangifte, financieel plan etc. komt geloofwaardiger over bij de Belastingdienst, investeerders, banken en potentiële samenwerkingspartners. Een boekhouder weet hoe het beste zaken te presenteren en welke informatie daarbij onmisbaar is. - Continu toezicht en bijsturing
Een boekhouder kan meer doen dan alleen uw boekhouding, belasting of een financiële administratie De boekhouder kan ook periodiek vergelijken, en u adviseren over eventuele noodzakelijke bijsturing. Zo blijft het financiële beleid van uw bedrijf of u actueel en toekomstbestendig.
AGA bij BNR nieuwsradio
Het is geen toeval dat AGA als autoriteit, wel eens vaker live op BNR nieuwsradio komt, op basis van hun uitnodiging. Een geluidsopname van BNR nieuwsradio is te beluisteren op onze website. Deze BNR geluidsopname in de menubalk te vinden onder “BNR nieuwsradio”. Of houdt de “control” knop ingedrukt en klik op de link direct hieronder:
BNR Nieuwsradio | agaboekhouders.nl
Contact AGA boekhouders:
De boekhouders van AGA boekhouders kunnen een hoop voor u betekenen; zoals een antwoord of advies op uw vragen tot een begeleiding gedurende het hele traject of uw vaste boekhouder. Heeft u vragen of kwesties en wilt u een hoge kwaliteit boekhouder met minimaal 15 jaren ervaring; neem dan gratis en vrijblijvend contact op voor een intakegesprek, met één van onze deskundige en ervaren boekhouders.
EEN BOEKHOUDER NODIG?
Bel: 040-3034062 1ste gratis en vrijblijvend intakegesprek. Telefonisch bereikbaar: maandag t/m vrijdag tussen 09.00u en 19.00u) Tevens zijn wij bereikbaar per e-mail: info@agaboekhouders.nl of via het contactformulier aan de rechterzijde van onze website.
MEER INFORMATIE
Aan de bovenzijde van deze website, vindt u de menubalk. Klik op de menubalk voor meer informatie.
AGA boekhouders: onze dienstverlening
AGA boekhouders bezit de expertise en ervaring om complexe boekhoudkundige, financieel administratieve en belastingvraagstukken volledig op te helderen. De meest uitgebalanceerde oplossing, daar zorgt AGA boekhouders voor. Ons team is u van dienst betreft:
Financiële administratie
- Jaarrekeningen;
- Salarisadministratie;
- Debiteuren/crediteuren beheer;
- Opmaken van een balans en verlies- en winstrekening;
- Controle en administratieve controle;
- Jaarprognoses (Voor onder meer hypotheekaanvragen, leningsaanvragen en huurcontracten;
- Budgettering en opstellen van een begroting;
- Kasadministratie;
- Advies en begeleiding bij financiële vraagstukken (overnames en fusies, advisering pensioen en verzekeringen etc);
- Facturatie (opstellen en verzenden van facturen naar klant); en
- Zoveel meer…
Belastingen
- Inkomstenbelasting/Aangifte IB;
- Vennootschapsbelasting/Aangifte VPB;
- BTW/Aangifte omzetbelasting;
- Loonbelasting/ premie volksverzekering;
- Internationale belastingaspecten voor ondernemers;
- Dividendbelasting;
- Erf- en schenkbelasting; en
- Zoveel meer…